جنگ هاي صليبي - قسمت ششم

تجزیه و تحلیل جنگهای اول صلیبی
این موفقیت برای اروپایی ها بی نظیر بود. قرنها بود که اروپایی ها همواره در برابر شرقی ها در حال عقب

نشینی بودند. هونها، ایرانی ها و دست آخر مسلمانان بارها قدرتهای اروپایی را در هم کوبیده بودند. این جنگها باایجاد حکومتی فرسنگها دور از خاک اصلی اروپا اولین کوشش اروپایی ها برای حکمفرمایی بر تمام دنیابود. پاپ از این لشکرکشی برای افزایش نفوذ کاتولیسم در جهان استفاده کرد و نشان داد که این فرقه از مسیحیت نسبت به ارتودکسها قابلیت جهانگیری بیشتری دارد. در تمام اردوهای صلیبی تعداد زیادی کشیش وجود داشت که به روحیه دادن و تشویق کردن سپاهیان می پرداختند و گاهی خود سلاح در دست می گرفتند.
بزرگترین فایده ایجاد حکومتهای صلیبی در شام کاهش فشار افزاینده سرداران سلجوقی بر حکومت بیزانس بود. همانگونه که گفته شد بیزانس در جنگ ملازگرد تقریبا تمامی خاک آسیای صغیر را از دست داده بود و با شروع جنگهای صلیبی نه تنها توانست از فشار سلجوقی ها رها شود بلکه به یاری صلیبی ها توانست بسیاری از شهرهای ازدست رفته را بازپس بگیرد و تقریبا تمامی سواحل دریای مدیترانه را دوباره از آن خود کند.
بدنیست بدانید که سپاه اول صلیب خود را صلیبی نمی دانست و این کلمه تقریبا صدسال بعد برای آنها بکارگرفته شد. اینان خود را بسادگی زائر می نامیدند.

جنگ هاي دوم صليبي

صلاح الدين ايوبي وارد ماجرا ميشود. صلاح الدين در قلعه تكريت واقع در عراق كنوني متولد شد.يوسف فرزند ايوب در سال 532هجري برابر با 1137ميلادي بدنيا آمد. ريشه آبا و اجدادي او قصبه دوين واقع در آزربايجان شمالي مي باشد. پدر ايوب همراه با پسرانش نجم الدين و اسد الدين به تكريت مهاجرت كرد . 

مجسمه صلاح الدين در دمشق

برخي نيز صلاح الدين را از كرد هاي روادي و برخي از مورخين او را منسوب به طوايف كرد در اشنويه آزربايجان غربي كرده اند(با توجه به اينكه كردها صد ها سال پس از اين تاريخ يعني در زمان صفويه – شاه طهماسب- بتدريج وارد آزربايجان شدند اين قول نيز معيد ترك و آزربايجاني بودن صلاح الدين مي باشد.) صلاح الدين سپس در دمشق به تحصيل پرداخت و وارد اردوي ترك اسلام شد(اردوي نورالدين محمد زنگي اتابك موصل ). صلاح الدين همراه اردوي برادر خود اسدالدين (شير كوه)راهي فتح مصر شد.

سرانجام اردوي ترك ، مصر را فتح كرد و فاطميان مصر را برانداخت. صلاح الدين در سن 35سالگي پس از ماجراهاي بسيار شاه مصر شد. (1173ميلادي)دوران صلاح الدين به كمك وزير كاردانش الفاضل (اهل عسگران در آزربايجان شمالي)دوران طلايي براي مصر بود كه سطح زندگي اهالي به طور چشمگير بالا رفت.اين دوران مصادف با رونق الازهر و صنعت و تجارت آزاد بود. در سال 1176ميلادي صلاح الدين سوريه را فتح و برادرش تورانشاه را به حكومت آنجا گماشت و به مصر برگشت.

تصرف اورشليم به دست سلطان صلاح الدين

در روز 20سپتامبر 1187اردوي سلطان ترك به باروهاي اورشليم رسيد (پس از جنگ مشهور حطين) در روز دوم اكتبر شهر سقوط كرد و تسليم سلطان صلاح الدين شد و بر خلاف مسيحيان كه در زمان تصرف اهالي مسلمان را قتل عام كردند ، مسلمانان اهالي مسيحي را مورد قتل و تجاوز قرار نداند. در سال 1190پاپ و پادشاهان مسيحي اروپا به بسيج نيرو و شروع جنگ ديگري عليه مسلمانان پرداختند. اینبار بسیج بسیار جدی تر بود به طوری که ریچارد اول پادشاه انگلیس معروف به ریچارد شیردل و فلیپ اگوست پادشاه فرانسه راساً وارد معرکه شده بودند و یک سال بعد در محاصره شهر عکا به اتفاق هم شرکت کردند. یک سال و نیم از زدوخورد میان نیروهای صلیبی و مسلمان میگذشت ولی هر بار شکست و پیروزی طرفین چنان نبود که قضیه را فیصله دهد و بدین ترتیب جنگ حالت فرسایشی به خود گرفته بود. دو پادشاه اروپایی و سپاهیانشان به رنج و صدمات زیادی گرفتار آمده بودند و ناچار به صلحی با سلطان تن در دادندقرار داد صلح یاد شده میان نیروهای متخاصم به مدت پنج سال به قوت خود پایدار بود. قهرمان سلحشور و سلطان سرزمين پهناور ايوبي كه سه پايتخت داشت ( قاهره، دمشق و حلب ) در حالي از دنيا رفت كه در منتهاي فقر و ناداري بود. با اينكه سلطان سلاطين ناميده ميشد اطرافيانش براي هزينه مراسم به خاك سپاريش ناچار شدند مبلغي را قرض كنند. سلطان در روز چهارشنبه چهارم مارس 1193 ميلادي در سن 57 سالگي در شهر دمشق پس از اداي نماز صبح جان به جان آفرين تسليم كرد.

 مورخان در عزاي از دست دادن صلاح الدين گفته اند: براستي پس از مرگ خلفاي راشدين، دنياي اسلام چنين ضربتي نخورد بود.

آرامگاه صلاح الدين در دمشق

خلاصه: 

جنگ دوم صلیبی برای باز پس گیری شام بین سالهای 49-1147 روی داد که سرانجامی نداشت .صلاح الدین ایوبی سردار ترک که در خدمت اتابکان موصل بود، خلافت فاطمیان مصر را برانداخته، سلطنت مصر، شام و بین النهرین را در اختیار گرفت و سلسله ایوبی ها را بینان نهاد و طی حمله ایی به مواضع مسیحیان ، اورشلیم را در 1189 تصرف کرد. این جنگ از سوی مسیحیان جنگ سوم صلیبی نامیده شد و طی آن ریچارد اول پادشاه انگلستان در سال 1192 پیمان صلح موقت با صلاح الدین منعقد کرد و به موجب آن یافا یا باریکه ای از ساحل به منظور آزادی زیارت قبر مسیح در اختیار مسیحیان باقی ماند.
جنگ های پراکنده صلیبی تا سال 1291 ( تقریباً مقارن با 690 ق) ادامه داشت. ولی در پایان تمام این نبردها فلسطین که در ابتدا به تصرف مسیحیان درآمده بود ، از وجود نیروهای مسیحی خالی و دوباره به مسلمانان واگذار شد.

روایت این واقعه تاریخی که بیش از دو قرن از حیات سیاسی مسلمانان و مسیحیان را شامل می شود گرچه بازخوانی تاریخ است ولی مابه ازاء امروزین آن رویداد در پیش دیدگان مردمان جهان آشکار است. در سده اخیر نیز همچون سده اي قبلي تفرقه مسلمین و درگیری های فرقه ایی میان آنان فرصت را این بار  نه به مسیحیان که به یهودیان داد تا با برافراشتن اسطوره ی بی اساس "ارض مقدس یهودیان" فلسطین را خانه به خانه فتح کنند واینک در سایه بی تفاوتی های ملل، دول اسلامی و سازمانهای جهانی در حال مصادره بیت المقدس به نفع خویشند. شهری که به راستی می توان آن را مام تمام ادیان نامید در سایه خواب زدگی مسلمانان و تحریف کلیسای مسیحیان یک سره رنگ یهودی به خود می گیرد.

ادامه دارد...