خط سياق

ترك هاي اويغور و خط سياق

تركستان شرقي جايي كه اكنون در داخل جمهوري خلق چين قرار دارد حدود شصت و يكي دو سال است كه منظم به خاك چين شده است . قبل از آن هم مدتي تحت اشغال روسيه بود . تركستان شرقي نقش بسيار مهمي در انكشاف و مدنيت دنياي ترك داشته و ابداعات و مردان علمي اين ملت از ملل ترك جاي ويژه اي در جهان ترك دارند.( در ايران نيز ترك هاي خراسان تقريباً همين وضعيت را در قياس با دنياي ترك نسبت به ترك هاي ايران دارند، كه در آينده مفصلاً در اين مورد مطالبي خواهيم داشت. )از جمله خدمات اويغورها به جهان ترك ، ايران و جهان متمدن معرفي كاغذ و خط اويغوري به عنوان وسيله كتابت و خط سياق به عنوان وسيله محاسبه و نگه داشتن حساب هاي تجاري و مالي در ديوان و بازار مي باشد.  

تصوير روبرو يك نمونه از خط اويغوري است كه قسمتي از نامه ارگون (ergun)حاكم  ایلخاني به فیلیپ چهارم پادشاه فرانسه در قرن 13 میلادی مي باشد.

در خانه مشروطيت تبريز دفترچه اي متعلق به مجاهدين يافت ميشود كه صورت حساب ها به خط سياق ثبت شده است . آقاي اورين مقدم در اين مورد مطلبي آموزشي نوشته كه در بلاگ خوي – آذربايجان درج شده بود ولي گويا اين بلاگ حذف شده و ديگر دسترسي به آن مقدور نمي باشد . به هرحال به علت تازگي و جالبي مطلب نگارنده – اورمولو تايماز- نسخه pdfقسمتي از مقاله ايشان را تحت عنوان آموزش خط سياق تهيه كرده ام كه از لينك زير قابل دانلود كردن مي باشد.

http://www.boxca.com/cm4w74krrf4z/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D8%AE%D8%B7_%D8%B3%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D9%82.pdf.html

مطاله اين فايل قطعا براي مشتاقان علم و فرهنگ دنياي ترك و اثبات هرزه گويي و دروغ گويي پان فارس ها در جهت تحقير و استهزاي فرهنگ و مدنيت تركي موثر خواهد بود.