«سلطان الشعرای عراق عجم» و «دده تیلیم خان» لقبی ایله آنیلان حکیم تیلیم خان، ساوه شهرینین تورک دیلینده یازیب یارادان شاعیرلریندن دیر. تیلیم خان ساوه، آوج، همدان، زنگان، قزوین، اراک، قم، بوئین زهرا، تاکستان تورکلری آراسیندا تانینمیش شاعیردیر. قومدان قزوینه کؤچ ـ قون ائدن شاهسئونلر و ایران گونئیلرینده یاشایان قاشقای ائللری آراسیندا دا تیلیم خانین شعرلری یایقین دیر و شاهسئون اوزانلاری آرتیق تیلیم خانین شعرلریندن اوخویارلار.
حکیم تیلیم خان ساوانین مزلقان چای منطقهسینده یئرلشن مرهغئی کندینده آنادان اولموش و 1176هـ ق/1763میلادی-1246هـ ق/1831میلادی ایللری آراسیندا یاشامیشدیر. تیلیم خان اؤز شعرلرینده اؤزوندن "تورکمن تیلیم" عنوانیلا یاد ائدیر
حکیم تیلیم خانین دیوانیندان چوخلو الیازمالار ساوا تورکلرینین اللرینده اولموشدور. مرحوم دکتر علی کمالی الیازمالار و بیاضلار اوستونده اوتوز ایل چالیشمیش و بیر مکمل دیوان ییغیشدیرمیشدیر آنجاق او نسخهنی چاپ ائتمهمیشدن رحمته گئتدی. دکتر علی کمالییه بو نسخهنی حاضیرلاماقدا میصیرقانلی اکبر خان رزاقی یاردیمچی اولموشدور. سون ایللرده تیلیم خانین کندلیسی اولان مرهغئیلی مهندس اسدالله امیری جنابلاری طرفیندن حکیم تیلیم خان دیوانی عنوانیله بیرینجی جیلدی چاپ اولدو.
اؤلكهميز عراقدير شهريميز ساوا
مزلقان چاييندان گؤتؤردؤم هاوا
عاشيقلار دردينه اِيلرم داوا
من طبيبم هندوستاندان گليرم
بيلنلر بيلسينلر من تيليم خانام
بيلميينلر بيلسين، گؤوهرم، كانام
مرغئی ساكينی، اصلی تؤركمانام
هرایل تیر آیینین سون هفتهسینین جوما گونونده، حکیم تیلیم خان آدینا قورولتای کئچیریلیر. بو قورولتایا ایران تورکلری مرهغئی کندینده، حکیم تیلیم خانین مزاری اوسته، ییغیشیرلار و اونون خاطیرهسینی عزیزلهییرلر. بو قورولتایلاردا تدقیقاتچیلار مقاله اوخویورلار، شاعیرلر یازدیقلاری شعرلرینی اوخویورلار و اوزانلار قوپوز چالیرلار . حکیم تیلیم خان آدینا بو گونه کیمی ایراندا 7 قورولتای قورولوب کی تاریخ سیراسی ایله آشاغیدا قید اولونور:
۱- بیرینجی قورولتای۱۳۷۰ ینجی ایلده(گونش ایلی)مهر آیینین ۴ و ۵ ینده ساوانین مرغئی ، میسیرقان و بند امیر کندلرینده قورولوب.
۲- ایکینجی قورولتای ۱۳۷۱ ینجی ایلین شهریور آیینین ۲۶ و ۲۷ تاریخلرینده ساوانین مرغئی، یئل آباد و جوشقان کندلرینده قورولوب.
۳- اوچونجو قورولتای ۱۳۸۵ ینجی ایلین تیر آیینین ۳۰ وندا ساوانین مرغئی کندینده قورولوب.
۴- دوردونجو قورولتای ۱۳۸۶ ینجی ایلین تیر آیینین ۲۹ ـ وندا ساوانین مرغئی کندینده قورولوب.
5- بئشینجی قورولتای 1387 ـ نجی ایلین تیر آیینین 26 سیندا ساوانین مرغئی کندینده قورولوب.
6- آلتینجی قورولتای 1388ـ نجی ایلایلین تیر آیینین 25 ینده ساوانین مرغئی کندینده قورولوب.
7- یئددینجی قورولتای 1389 ـ نجو ایلین تیر آیینین 25 ینده (5 شعبان 1431 - 17 جولای 2010) ساوانین مرغئی کندینده قورولوب.
بو قورولتایلارا بیر چوخ شهرلردن او جملهدن ساوه، قم، تهران، کرج، و دیگر کند و شهرلردن تیلیم خان سئون اینسانلار قاتیلمیشلار. بو تدقیقاتچی، تورکولوق، یازار، شاعیرلر بیر یا نئچه دؤنه بو قورولتایا قاتیلمیشلار. او جملهدن: دکتر جواد هیئت، دکتر غلامحسین بیگدلی، دکتر محمدتقی زهتابی، دکتر حسین محمدخانی (گونئیلی)، حجت الاسلام و المسلمین حجت الله ذاکر، والی گؤزهتن، صمد مرادی، اکبر آزاد، مهندس حسن راشدی، اسدالله مردانی رحیمی، براتعلی فتحاللهی، عاشیق علی رمضانی (گونش)، عاشیق مسیح الله رضایی، عاشیق تقی محیط، عاشیق حسین علیحسینی، عاشیق رضا گلزار، غلامرضا بهارلی، عاشیق علی ولدخانی، عاشیق نادر رنجبر، عاشیق رمضان باقی، بختیار فرخ، حاج علی سیفی،سید حیدر بیات، دکتر سیامک سلامزاده، ائلشن اوریادلی، سعید موغانلی، حیدر آقا خادملو، علی رحمتی، الیاس امیرحسینی، مهندس عسگر علیایی کلیان(یاشیل)، ابوالفضل پالیزبان (سلیم خان)، علی اسلامی، عبدالله جوان، علی رحمتی (شیدای خرقاني)، مهرعلی محمدی (چنلی)، محمد رزاقی، ...
تیلیم خانین مزاری ائله آنادان اولدوغو مرهغئی کندیندهدیر. 1385/5/13 تاریخینده تیلیم خانین مزارینین داشی دییشدیریلدی و 1388 ـ نجی ایلده اونون مزاری اوسته بیر آبیده تیکیلدی.
تیلیم خان گدیگی ساوانین "مرغئی" و "سنگک" کندلرینین یاخینلیقلاریندا بیر گدیگین آدی دیر. بئله مشهوردور کی حکیم تیلیم خان بو گدیکده روحانی حالته چاتیب و تانرییا قوووشما جامی ایچیبدیر.
لوطفن مقاله نین آردین اوخویون